مقدمه

اصطلاحات پیشداوری ، تبعیض و حتی قالبی در محاورات روزانه و رسانه ها گاه به یك معنا به كار می روند ، ولی در واقع هر یك به مفهوم خاص اشاره دارد از این رو متون روان شناسی اجتماعی به طور متمایز بررسی می شوند. روان شناسی اجتماعی برای پیشداوری تعاریف متعددی ارائه داده اند كه به چند نمونه اشاره می كنیم :

« پیشداوری، دوست داشتن یا بیزاری از افراد به دلیل عضویت آنان در یك گروه اجتماعی است كه معمولاً بیشتر به سوگیری منفی اشاره دارد». (فورسیث ، 1995)

« پیشداوری نگرش ویژه نسبت به اعضای گروههای اجتماعی است كه صرفاً به جهت عضویت آنها در آن گروهها شكل می گیرد و معمولاً منفی است » .(بارون،بایرن 1997)

پیشداوری قضاوت زود هنگام ، پندار یا احساس ویژه نسبت به یك موضوع است كه معمولاً قبل از جمع آوری و بررسی اطلاعات لازم پدید می آید و بر شواهد ناكافی یا حتی خیالی مبتنی است. (كلاین برگ ، 1968) .

پیشداوری مفهومی عام است ولی در متون روان شناسی اجتماعی در اغلب موارد فقط پیشداوری منفی نسبت به اعضای گروههای اجتماعی بررسی گردیده و كمتر به موارد دیگر پیشداوری اشاره شده است. در حالی كه ممكن است پیشداوری نسبت به اشخاص ، اشیا و حتی مكان ها باشد. افزون بر این پیشداوری ممكن است مثبت باشد كه در بحث تصورات قالبی به آن اشاره خواهیم كرد.

پیشداوری نسبت به گروههای اجتماعی معمولاً به صورت نگرش در می اید و خصوصیات آن را به همراه دارد. نگرش ها به عنوان طرح ذهنی عمل می كنند. طرحهای ذهنی چارچوبهایی شناختی اند كه تفسیر و یادآوری اطلاعات را سازماندهی می كنند. به همین جهت افرادی كه نسبت به برخی گروهها پیشداوری دارند مایلند اطلاعات مربوط به این گروه ها را به نحو متفاوتی پردازش كنند . آنان اطلاعات هماهنگ با دیدگاههای خویش را بیشتر مورد توجه قرار می دهند و آنها را با دقت به خاطر می سپارند . یكی از خصوصیات دیگر نگرش ، احساسات و عواطف مربوط به موضوع نگرش است. معمولاً افراد دچار پیشداوری نسبت به اعضای گروه های اجتماعی احساسات و عواطف منفی دارند.

تصورات قالبی : این اصطلاح را نخستین بار لیپمن 1992 به كار برد وی آن را تصویری ذهنی در نظر گرفت كه ماهیت و كاركرد گروههای اجتماعی را نشان می دهد بعد از وی تصور قالبی معنای فراتر به خود گرفت و بدین صورت تعریف شد : « تصورات قالبی مجموعه ای از چارچوب های شناختی است كه مشتمل بر شناخت ها و باورهایی راجع به گروههای اجتماعی خاص است. (بارون ، بایرن ، 1997) .

فهرست مطالب

مقدمه 

مفاهیم اساسی تصمیم گیری 

عناصر تصمیم

اصول چهارگانه تصمیم گیری هوشمند و خلاق

ارزیابی شخصی

ارزیابی پاسخ ها 

منشاء عدم اطمینانها 

قاعده تصمیم بیز

چاره یابی در وضعیت های غامض

راهکارهای عملی برای تصمیم گیری

استفاده از شیوه ماکپم در انتخاب‌های هوشمندانه 

منابع